Diagnoza pedagogiczna obejmuje ustalenie przyczyn niepowodzeń szkolnych dziecka ale i pozwala na sprawdzenie, czy dane dziecko zasługuje na miano ucznia zdolnego, z którym również należy pracować nieco inaczej.
Diagnozie pedagogicznej poddawane są już dzieci przedszkolne w celu:
- określenia poziomu gotowości szkolnej, gdy rodzic lub nauczyciel waha się, czy dziecko może rozpocząć edukację w klasie I (odroczenie obowiązku szkolnego), gdy nie osiągnie odpowiedniego poziomu gotowości szkolnej (w sferze poznawczej oraz emocjonalnej) możliwe jest odroczenie dziecka, czyli wydanie opinii o zasadności ponownego uczęszczania malucha do klasy „0”,
- u uczniów klas I-III (zagrożenie dysleksją), zwłaszcza w przypadku zaobserwowania trudności z procesem pisania, czytania czy liczenia. Badane są też dzieci z klas IV-VIII, zwykle w celu przeprowadzenia badania kontrolnego (jeśli były badane wcześniej) lub wydania opinii o specyficznych trudnościach w uczeniu się, np. dysleksji,
- sprawdzenia aktualnego potencjału rozwojowego dziecka.